Page 21 - หนังสือรวมบทความ 2565

15

ี
ประชากรประเทศไทยค่อนข้างจะคงตัวจึงท าให้ประชากรในกลุ่มที่เป็นส่วนยอดของพระมิด หรือประชากร
ผู้สูงอายุมีขนาดใหญ่ขึ้น และ เติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งนี้ ในปี พ.ศ. 2553 ที่ผ่านมา มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป
มีจ านวน 7.5 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 12 ของประชากรประเทศไทยทั้งหมด (64 ล้านคน) แต่ประชากร

ิ่
ั
ิ่
กลุ่มผู้สูงอายุจะเพมขึ้นอย่างรวดเร็วด้วยอตราปีละประมาณร้อยละ 5 ท าให้มีจ านวนเพมขึ้นอกเท่าตัว
ี
ประมาณ 15 ล้านคน และในอก 20 ปีข้างหน้า ถึง 30 ปีข้างหน้า คิดเป็นประมาณร้อยละ 27 ของประชากร
ี
ทั้งหมด จึงสามารถแบ่งประเภทประชากรสูงอายุที่มีอายุ 60 ปี ขึ้นไปออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มผู้สูงอายุ
วัยต้นอายุ 60 – 69 ปี 2) กลุ่มผู้สูงอายุวัยกลาง อายุ 70 – 79 ปี และ 3) กลุ่มผู้สูงอายุวัยปลายอายุ 20 ปี
ขึ้นไป (กรมกิจการผู้สูงอายุ, 2559, น. 32) จากแนวโน้มของผู้สูงอายุที่เพมมากขึ้นดังกล่าว ได้น ามาซึ่งภาวะ
ิ่
เสี่ยงและปัญหาด้านสุขภาพของผู้สูงอายุที่เพมขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เนื่องจากผู้สูงอายุเป็นวัยแห่ง
ิ่
ความเสื่อมถอยในทุก ๆ ด้าน นอกจากการเจ็บป่วยทางร่างกายที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุแล้วยังส่งผลต่อสภาพจิตใจ
ของผู้สูงอายุด้วย อนเนื่องมาจากผู้สูงวัยจะต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลง ทั้งจากภาวะสุขภาพที่เสื่อมถอยลง
ั
การสูญเสียบทบาทหน้าที่ทางสังคม และความวิตกกังวลต่อความตาย สิ่งเหล่านี้ท าให้ผู้สูงอายุรู้สึกไร้คุณค่า
ไร้ความหมาย แรงจูงใจ หมดซึ่งความกระตือรือร้น ขาดความเชื่อมั่น และความภาคภูมิใจในตนเอง (สุปาณี

จินาสวัสดิ์, 2559, น. 53)

เทศบาลต าบลแม่ปูคา อาเภอสันก าแพง จังหวัดเชียงใหม่ มีผู้สูงอายุจ านวนมากที่อยู่ในสภาวะ
ความเป็นอยู่ และการด ารงชีพที่เปลี่ยนไป ประกอบกับประชากรในวัยท างานต้องเข้ามาแสวงหางานท า

ั
ิ่
ในเมืองใหญ่ จึงท าให้เกิดปัญหาผู้สูงอายุถูกละเลยหรือถูกทอดทิ้งเพมมาก ขึ้นส่งผลกระทบต่อการพฒนา
คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในชุมชนพนที่เทศบาลต าบลแม่ปูคา และน าไปสู่ปัญหาด้านคุณภาพชีวิต อาทิ
ื้
ด้านสุขภาพ ด้านที่อยู่อาศัย การศึกษา รายได้ การได้รับการดูแลจากครอบครัว และสังคม ความปลอดภัย

ในชีวิตและทรัพย์สิน ซึ่งพบว่า สถานการณ์ผู้สูงอายุของเทศบาลต าบลแม่ปูคาในปัจจุบันอยู่ในภาวะวิกฤติ
อนมีผลมาจากการเปลี่ยนแปลงระบบเศรษฐกิจที่คนในชุมชนมีรายได้ต่ ากว่าเส้นความยากจน คิดเป็นร้อยละ
ั
ุ
83.74 ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงระบบการผลิตจากเกษตรกรรมมาเป็นอตสาหกรรมที่อยู่ภายนอกชุมชน
ท าให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรจากครอบครัวขยายมาเป็นครอบครัวเดี่ยว ผู้สูงอายุขาดการดูแล
ที่ดี และไร้ที่พกพง เกิดปัญหาสุขภาพจิตในผู้สูงอายุ และผู้สูงอายุจ านวนมากยังมีปัญหาสุขภาพขาดคุณภาพ
ิ
ั
ชีวิตที่ดี รวมถึงสวัสดิการผู้สูงอายุที่ยังไม่เป็นรูปธรรมที่ชัดเจน โดยรัฐบาลได้ให้ความส าคัญกับผู้สูงอายุ
ดังจะเห็นได้จากแผนพฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ตลอดจนหน่วยงานภาครัฐได้เริ่มด าเนินการโครงการ
ั
และกิจกรรมต่าง ๆ เกี่ยวกับผู้สูงอายุ แต่ยังไม่เพียงพอกับความต้องการ เพราะปัญหาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ

อาจเนื่องมาจากหลายสาเหตุด้วยกัน (ศูนย์เรียนประเด็นการพัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุ, 2562, น. 2)
ด้วยเหตุผลดังกล่าว ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลต าบล

ั

แม่ปูคา อาเภอสันก าแพง จังหวัดเชียงใหม่ ถึงปัจจัยที่ส่งผลหรือมีความสัมพนธ์กับคุณภาพชีวิตสูงอายุ และ
ั
แนวทางการพฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ เพอประโยชน์ในการพฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้ดีขึ้นอย่าง
ั
ื่
เหมาะสม และสามารถอยู่ในครอบครัว ชุมชน และสังคมได้อย่างมีความสุข