Page 20 - หนังสือรวมบทความ 2566
P. 20
๑๔
14
บทคัดย่อ
ื
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพ่อศึกษาองค์ความรู้ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในการรักษาโรคของ
ชุมชนบ้านไร่กองขิง และเพื่อศึกษากระบวนการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาในการรักษาโรคในยุคปัจจุบัน
เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) กลุ่มตัวอย่างคือ หมอพื้นบ้าน ชาวบ้าน
และผู้เข้ารับการรักษาที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านไร่กองขิง ตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัด
เชียงใหม่ จำนวน 327 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูล
ใช้วิธีการวิเคราะห์ 2 รูปแบบ คือ ข้อมูลเชิงปริมาณ (Quantitative analysis) วิเคราะห์สถิติ
เชิงพรรณนา และข้อมูลเชิงคุณภาพ (Quanlitative analysis) ใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลวิจัย พบว่า ภูมิปัญญาของหมอพื้นบ้านในการใช้สมุนไพรในการรักษาโรคบ้านไร่กองขิง
มีองค์ความรู้ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรรักษาโรคที่ได้รับความรู้มาจากบรรพบุรุษที่มีการสืบทอด
จากรุ่นสู่รุ่น โดยมีเหตุจูงใจสำคัญที่ทำให้มาทำการรักษาหลัก การได้รับการชักชวนจากผู้ใหญ่บ้าน
ที่ให้การช่วยเหลือชาวบ้าน จึงได้นำความรู้ที่มีมาต่อยอดสร้างอาชีพและใช้ประโยชน์ด้วยการเป็น
หมอพื้นบ้าน และมีกระบวนการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาในการรักษาโรคของหมอพื้นบ้านจะแตกต่างกัน
ตามองค์ความรู้ที่มีโดยส่วนใหญ่ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่ทำมาจากธรรมชาติ หลีกเลี่ยงวัสดุอปกรณ์ที่ปรุงแต่ง
ุ
จากสารเคมีให้น้อยที่สุด รวมถึงการให้บริการที่เปรียบเสมือนครอบครัว เพื่อให้ผู้เข้ารับการรักษา
ประทับใจและเป็นการสร้างความไว้วางใจ เพื่อให้องค์ความรู้การใช้สมุนไพรในการรักษานี้คงดำรงอยู่
ต่อไป
ค าส าคัญ: หมอพื้นบ้าน สมุนไพร ชุมชนบ้านไร่กองขิง