Page 193 - เพชรราชภัฏ - เพชรล้านนา ประจำปี 2565
P. 193
้
รูปแบบที ๑ การศึกษาเรียนรูในระบบโรงเรียน ซงเปนกลุมนักเรียนทีครูขวัญชัยไดรับผิดชอบ
่
่
ี
็
่
้
่
่
ั
้
ั
ู
ํ
สอนในโรงเรียน ปัจจุบันครขวญชัยเป็นขาราชการครูสงกัดโรงเรียนอนุบาลลาพูน สํานักงานเขตพืนทีการศกษา
้
ึ
้
่
ู
ู
้
ั
ประถมศึกษาลาพนเขต ๑ รับผดชอบในกลมสาระการเรียนรภาษาไทยระดับชนประถมศึกษาปีที ๔-๖ จึงได้มีการ
ิ
ํ
่
ุ
ื
นําองคความรูด้านภาษาและวรรณกรรมพืนบานล้านนา โดยเฉพาะการขบร้องเพลงซอพืนเมองถายทอดแก่ลูกศษย์
์
้
้
่
ิ
้
ั
้
้
ในลักษณะการสอดแทรกในส่วนของสาระวรรณคดีและวรรณกรรม มีการประพันธ์บทขับร้องเพลงซอพืนเมือง
ี
ิ
่
ั
ื
้
ี
็
่
ี
ั
สําหรบนกเรยน อาทิ เรอง หนาทเดกด เศรษฐกจพอเพียง ค่านยม ๑๒ ประการ พระคณของแม่ ชมดวงดอกไม ้
ิ
ุ
เป็นต้น
ู
รปแบบที ๒ การศกษาเรยนรตามอัธยาศัย นอกจากการถ่ายทอดองค์ความรูดานภาษาและ
ึ
้
ู
้
ี
่
้
ํ
่
้
ู
ู
่
ู
ั
้
้
่
วรรณกรรมลานนาแก่ลกศิษย์ในโรงเรียนแลว ครขวัญชัยยังได้ทาหน้าทีถ่ายทอดความรูดงกลาวแก่ผทีมีความสนใจ
้
้
่
ื
้
้
ี
้
ใคร่รูเกยวกับภาษาและวรรณกรรมพนบ้านลานนา โดยเฉพาะอย่างยิง ด้านการขบร้องเพลงซอพนบ้าน
ั
ื
่
่
ี
่
้
ู
่
้
ทีมกลุมผูใหความสนใจหลากหลายกลุมและหลายช่วงวัย การมารับการถ่ายทอดของกลุมผูเรียนรตามอัธยาศัย
้
้
่
้
มีหลายเหตุผล ทังความชอบส่วนตัว ความต้องการทีจะอนุรักษ สืบสาน ศลปะการแสดงซอพนเมือง เรียนรูไว้เป็น
์
่
ิ
้
ื
้
้
ั
ํ
่
ื
ความสามารถพิเศษหรอแม้แต่กระทังต้องการนาไปเป็นอาชีพนักแสดงการขบร้องเพลงซอพืนเมือง โดยได้มีการ
้
้
้
่
ื
ประพันธ์บทซอพนบานล้านนาทีเหมาะสมสําหรับกลุมผูเรียนตามอัธยาศัยตามความเหมาะสม อาท ิ
่
่
ี
่
้
้
ี
ซอทมเนือเรืองเกียวกับการประกอบอาชพ คติธรรมสอนใจ เกียวพาราสี โต้วาท ฯลฯ เป็นต้น
่
ี
ี
๒. วิธการถ่ายทอด
ี
ั
้
ในการถ่ายทอดองคความรูด้านภาษาและวรรณกรรมพืนบ้านลานนาโดยเฉพาะการขบร้องเพลงซอ
์
้
้
่
ื
่
้
ี
่
ื
พนเมองของครูขวัญชยนัน ได้มีการใชรูปแบบและวธีการถายทอดทหลากหลาย แต่รูปแบบและวิธการทีนิยมใช ้
ี
้
ั
ิ
้
อย่างสมาเสมอ มดังนี ้
่
ี
ํ
่
๒.๑ การบรรยาย เป็นการให้ความรูเบองตนเกียวกับการขับร้องเพลงซอพืนเมือง เช่น ประวัติ
้
ื
้
้
้
่
ื
ความเป็นมาของเพลงซอพืนเมอง เพลงซอพืนเมองมีกทาอง โอกาสและงานทีจะมีการใช้ซอพนเมองเป็น
ื
่
้
ื
ี
ื
้
้
ํ
ี
้
มหรสพแสดง เป็นต้น ทงนีจะใช้การบรรยายเพยงเพอให้ผูรับการถ่ายทอดได้เห็นภาพกว้าง ๆ ของศิลปะ
้
ั
้
ื
่
ู
ั
การขบร้องเพลงซอพืนเมอง เพือความเขาใจเบืองต้นกอนทจะเขาสูการเรียนรทีเน้นการปฏิบัติจริงต่อไป
้
่
้
ื
่
้
่
่
้
้
่
ี
็
ํ
้
ิ
่
้
ู
๒.๒ การสาธต เปนรปแบบการถ่ายทอดการขับรองเพลงซอพืนเมืองทีมีความสาคัญอยางมาก
่
้
้
ั
ั
ั
ุ
้
้
ี
ื
เพราะผูสอนจะต้องเป็น “ต้นแบบ” ของการเรียนรูทกขันตอน ครูขวญชยได้มการนําบทประพนธ์ซอพนเมือง
ทีไดทําการประพันธ์ขึนนามาสการถ่ายทอดด้วยการสาธิตการขับรองเพลงซอพืนเมืองดวยท่วงทํานองตาง ๆ
ู
ํ
่
่
้
้
้
้
้
่
ี
้
ั
้
ิ
ํ
ึ
ี
้
มลักษณะการเอือนเสียง ขนเสียง ลงเสยง ลากเสียง แตกต่างกนไปในแต่ละทานองเพลงซอ จึงต้องใชการสาธต
ิ
ในการถ่ายทอดเป็นหลัก หลงจากสาธตการขับร้องแลวก็เปนขันตอนของการเลยนแบบของผูเรียน ทังนี ้
้
ั
ี
้
้
็
้
นายขวญชัย จะพิจารณาถึงลักษณะของน้าเสียงของผูเรียนแตละคนว่า สามารถเลียนแบบท่วงทานอง
ํ
ํ
ั
่
้
เพชรราชภัฏ - เพชรล้านนา ประจำปีพุทธศักราช 2565 | 189
