Page 27 - หนังสือรวมบทความ 2566
P. 27
๒๑
21
ผลการวิจัย
การศึกษาวิจัยเรื่อง ภูมิปัญญาของหมอพื้นบ้านในการใช้สมุนไพรในการรักษาโรคบ้านไร่
กองขิง ตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ สามารถสรุปผลการศึกษาได้ดังนี้
องค์ความรู้ภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรการรักษาโรคของชุมชนบ้านไร่กองขิง โดย
หมอวิไลวัลย์ ธรรมศร และคุณรุ้งลาวัลย์ ช่างเหล็ก ได้รับความรู้มาจากบรรพบุรุษที่มีการสืบทอด
จากรุ่นสู่รุ่น มีจุดเริ่มต้นตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2555 รวมประมาณ 10-11 ปี โดยมีเหตุจูงใจสำคัญที่ทำให้
มาทำการรักษาหลัก ๆ คือ เงิน และการได้รับการชักชวนจากผู้ใหญ่บ้าน โดยอยากให้มาช่วยชาวบ้าน
ได้ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และนำความรู้ที่มีมาต่อยอดสร้างอาชีพและใช้ประโยชน์
ในด้านการรักษาโรคโดยส่วนใหญ่จะรักษาด้านนวดแผนไทย ย่ำขาง นวดประคบ นวดสมุนไพร และ
แก้ปวดเมื่อย โดยก่อนจะทำการรักษาโรคจำการซักประวัติ การวินิจฉัยโรค ความต้องการในการรักษา
แบบไหน เช่น แบบนวดสมุนไพร แบบประคบ แบบนวดแผนไทย นวดน้ำมัน นวดขับผิว
และอบสมุนไพร ส่วนการตรวจร่างกายจะเริ่มต้นด้วยการวัดค่าความดันและขั้นตอนพื้นฐานเบื้องต้น
โดยทั่วไป ก่อนจะเริ่มการรักษานั้นจะมีขั้นตอนการเตรียมอุปกรณ์ในการรักษา เช่น การรักษา
ด้วยลูกประคบ จะต้องมีขั้นตอนการเตรียมสมุนไพรในการทำลูกประคบ เช่น ไพล ผิวมะกรูด
ใบมะขาม ตะไคร้ ใบเตย ขมิ้น เป็นต้น จากนั้นแบ่งสัดส่วนสมุนไพรและผสมให้เท่า ๆ กัน แล้วนำมา
วางบนผ้าดิบสีขาว จากนั้นทำการห่อเป็นลูกประคบ และรัดด้วยเชือกให้แน่น ซึ่งในส่วนตัวยาจะเป็น
ยาสมุนไพรพื้นบ้านที่พบได้ในชุมชน เป็นสมุนไพรที่คนในชุมชนปลูกไว้ในพื้นที่บ้านโดยไม่ใช้สารเคมี
สมุนไพรที่ได้จึงปลอดภัยปราศจากสารพิษ ในการการเก็บสมุนไพร เมื่อเก็บเรียบร้อยแล้วจะนำไป
ตากให้แห้ง วิธีนี้จะช่วยยืดอายุสมุนไพรให้นานขึ้น นอกจากนี้ ยังมีวิธีการรักษาด้วยคาถา ซึ่งวิธีนี้
ขึ้นอยู่กับความเชื่อส่วนบุคคล เมื่อทำการรักษาเสร็จสมบูรณ์จะมีการติดตามและประเมินผลการรักษา
โดยผู้รับการรักษาจะสังเกตอาการเบื้องต้นด้วยตนเอง
ในการพัฒนาความรู้ในการใช้สมุนไพรเพื่อการรักษาโรคของชาวบ้านชุมชนบ้านไร่กองขิง
ี
ได้มีการพัฒนาความรู้ใหม่อยู่ตลอดเวลา โดยศึกษามาจากแหล่งเรียนรู้ สถานที่ที่มการจัดงานเกี่ยวกับ
การให้ความรู้สมุนไพร จากการสำรวจความคิดเห็นของชาวบ้านที่มีต่อองค์ความรู้ภูมิปัญญาการใช้
สมุนไพรในการรักษาโรค พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง 41-50 ปี
นับถือศาสนาพุทธ มีสถานภาพสมรส มีระดับการศึกษาอยู่ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย/ปวช.
ประกอบอาชีพรับจ้าง มีระดับตวามคิดเห็นที่มีต่อองค์ความรู้ภูมิปัญญากรใช้สมุนไพรในการรักษาโรค
ของชุมชนบ้านไร่กองขิง โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉลี่ย 3.46 โดย ผู้ตอบแบบสอบถาม
ส่วนใหญ่เห็นด้วยกับการใช้สมุนไพรในการรักษาโรค ควรได้รับการรองรับจากภาครัฐอย่างถูกต้อง
คิดเป็นค่าระดับมากที่สุด ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.59
